Versoepeling aflossingseis eigenwoningschuld

Bijgewerkt: 03-09-2020

Betaalpauze
Geldverstrekkers zoals banken bieden woningeigenaren de mogelijkheid een betaalpauze van rente en aflossing op hun hypotheek, als zij tijdens de coronacrisis tijdelijk niet aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Hierbij wordt uitgegaan van een pauze van maximaal zes maanden.

Aflossingseis
Voor het behoud van het recht op fiscale aftrek van rente en kosten voor eigenwoningschulden is onder meer de wijze van inhalen van de uitgestelde aflossingen van belang. Voor hypotheken die op of na 1 januari 2013 zijn afgesloten en onder de fiscale aflossingseis vallen, wordt de fiscale aftrek alleen verleend als de hypotheek in maximaal 360 maanden volgens een ten minste annuïtair schema wordt afgelost.

Indien op enig moment een achterstand in de aflossing wordt opgelopen, is in de fiscale wetgeving vastgelegd op welke wijze en binnen welke termijnen die achterstand moet worden ingelopen. Als niet aan die eisen wordt voldaan, loopt de woningeigenaar het risico dat de fiscale aftrek vervalt.

Twee goedkeuringen
De staatssecretaris van Financiën – Fiscaliteit en Belastingdienst heeft daarom in een beleidsbesluit goedgekeurd dat ook op een andere dan in de fiscale wetgeving vastgelegde wijze de aflossingsachterstand die door de betaalpauze is ontstaan wordt ingehaald.

Het gaat om twee goedkeuringen waaruit mag worden gekozen. Ze mogen worden toegepast als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:

  • De woningeigenaar heeft tussen 12 maart en 30 september 2020 bij zijn geldverstrekker gemeld dat hij (dreigende) betalingsproblemen heeft door de coronacrisis.
  • De woningeigenaar en de geldverstrekker zijn daarom een betaalpauze overeengekomen, die uiterlijk op 1 oktober 2020 ingaat, en die schriftelijk door de geldverstrekker wordt bevestigd. In het op 28 augustus 2020 gepubliceerde steun- en herstelpakket staat echter dat geregeld zal worden dat tot en met 31 december 2020 een betaalpauze kan worden aangevraagd en verleend.
  • De betaalpauze heeft een looptijd van maximaal zes maanden maar op 28 augustus 2020 is in het steun- en herstelpakket aangekondigd dat die looptijd verlengd zal worden naar 12 maanden.

Als de woningeigenaar niet bij een officiële kredietverlener heeft geleend (maar bijvoorbeeld bij zijn eigen BV of een familiebank), gelden nog twee extra voorwaarden:

  • De woningeigenaar heeft door de coronacrisis een terugval van minimaal 20% in zijn arbeidsinkomen over een periode van drie aaneengesloten kalendermaanden of verwacht deze redelijkerwijs te hebben. Het tijdvak van drie aaneengesloten kalendermaanden moet beginnen tussen 1 maart 2020 en 1 oktober 2020. De terugval in arbeidsinkomen wordt bepaald in vergelijking met 25% van het totale arbeidsinkomen over 2019 of het arbeidsinkomen in de maanden 1 januari 2020 tot en met 30 september 2020.
  • De woningeigenaar moet aannemelijk kunnen maken dat hij aan alle voorgaande vier voorwaarden voldoet. De terugval in arbeidsinkomen moet hij aannemelijk kunnen maken op basis van een reële schatting of al beschikbare gegevens.

Goedkeuring 1: nieuw aflossingsschema
Zo snel mogelijk na afloop van de betaalpauze wordt een nieuw annuïtair schema vastgesteld waarmee het inhalen van de aflossingsachterstand wordt uitgesmeerd over de resterende looptijd van de maximale termijn van 360 maanden van de lening.

De huidige wettelijke regeling vereist dat een in 2020 opgelopen achterstand in de aflossing uiterlijk 31 december 2021 moet zijn ingehaald. Als dat niet lukt kan op basis van de wettelijke regeling een nieuw annuïtair schema pas per 1 januari 2022 worden vastgesteld. Met de goedkeuring kan sneller een nieuw aflossingsschema worden afgesproken voor de resterende looptijd van de lening.

Goedkeuring 2: splitsen lening
De schuld mag worden gesplitst in een oud deel en een nieuw deel:

  • Voor de resterende schuld blijft het bestaande annuïtaire schema van toepassing zonder rekening te houden met de aflossingsachterstand (oude deel).
  • Voor het deel van de aflossingsachterstand dat is ontstaan door de betaalpauze wordt een afzonderlijk aflossingsschema afgesproken, waarbij de looptijd maximaal gelijk is aan de resterende looptijd van de oorspronkelijke schuld (nieuwe deel). Afhankelijk van de draagkracht van de woningeigenaar kan voor dit deel ook een kortere looptijd gelden.

De huidige wettelijke regeling vereist dat voor de totale resterende hoofdsom een nieuw annuïtair schema wordt vastgesteld. Met gebruikmaking van goedkeuring 2 hoeft het deel van de aflossingsachterstand niet per definitie te worden uitgesmeerd over de resterende looptijd, maar kan ook binnen bijvoorbeeld vijf jaar worden afbetaald. Dit biedt meer mogelijkheden tot maatwerk.

Moment van aftrek uitgestelde rente
Naast de gemiste aflossingen zal ook de uitgestelde rente alsnog aan de geldverstrekker moeten worden betaald. Deze uitgestelde rente is, na voldoening, aftrekbaar volgens de reguliere fiscale regels.

Afhankelijk van de bepalingen in de hypotheekovereenkomst op het punt van het inhalen van de uitgestelde rentebetalingen, kan het zijn dat deze rente aftrekbaar is op het moment van rentedragend schuldig worden (2020) of op het moment van feitelijke betaling (veelal in 2021, maar mogelijk deels ook in 2020 of latere jaren).  Voor leningen bij de eigen BV en dergelijke geldt een extra bewijslast dat de rente ook feitelijk wordt betaald.

Geldigheid beleidsbesluit
Het oorspronkelijke beleidsbesluit is op 8 mei 2020 gepubliceerd in de Staatscourant. Een herziene versie is op 18 juni 2020 in de Staatscourant verschenen, waarin de goedkeuring is verlengd. Voor betaalpauzes die sinds 12 maart 2020 al zijn overeengekomen en mogelijk deels al ten uitvoering zijn gebracht vóór 8 mei 2020, kan ook gebruik worden gemaakt van genoemde goedkeuringen.

Bron: Taxlive